Tất tần tật về Cúp C2 là gì? Lịch sử hình thành Cúp C2

Thập niên 50 của thế kỷ trước là những năm phi thường với bóng đá châu Âu. Sau thế chiến thứ hai tàn khốc và hủy diệt, cả lục địa già quyết tâm thay đổi một lần và mãi mãi. Lần lượt các giải đấu lớn nhất châu lục được hình thành. Bên cạnh cúp C1 (Champions League), Cúp C2 cũng là một giải đấu đón nhận nhiều sự quan tâm. Và hãy cùng Xôi Lạc Live tìm hiểu kĩ về Cúp C2 là gì, lịch sử hình thành Cúp C2 và những đội bóng từng giành vô địch cúp C2 trong lịch sử.

Cúp C2 là gì?

Cúp C2 (hay còn gọi là UEFA Europa League) là một giải đấu bóng đá cấp CLB thường niên được tổ chức từ năm 1960 bởi LĐBĐ châu Âu (UEFA) cho các câu lạc bộ tại lục địa già đủ điều kiện tham gia.

Đúng như tên gọi Cúp C2 là gì? Đây là sân chơi hạng hai của bóng đá cấp CLB châu Âu, xếp dưới UEFA Champions League (Cúp C1) và trên UEFA Europa Conference League (Cúp C3).

Các đội bóng được góp mặt tại đấu trường này dựa trên thành tích của họ tại các giải VĐQG và cúp quốc gia. Lấy ví dụ ở Anh, các đội bóng đứng thứ 5-6 trên bảng xếp hạng giải vô địch Ngoại hạng Anh, sẽ được phép tham gia sân chơi này.

Lịch sử hình thành Cúp C2

Khác với Cúp C1 (Champions League) có tiền thân là European Cup được hình thành vào năm 1954, thì với Cúp C2 là gì, tiền thân của giải đấu này đến hiện tại vẫn còn gây ra nhiều tranh cãi.

Theo đó, trong nhiều tài liệu, tiền thân của giải đấu này là UEFA Cup, giải đấu ra đời từ năm 1971. Nhưng nếu đúng theo định nghĩa về Cúp C2 (là sân chơi hạng 2 châu Âu) thì tiền thân của nó chính xác phải là UEFA Cup Winners’ Cup, hình thành từ năm 1960 nhưng nay đã bị khai tử.

Để giúp quý độc giả nắm rõ về lịch sử hình thành Cúp C2, Xôi Lạc TV sẽ đi qua từng cột mốc quan trọng trong lịch sử, theo đó:

Tiền thân của Cúp C2

Năm 1954 chứng kiến sự ra đời của Liên đoàn bóng đá châu Âu (gọi tắt là UEFA), một tổ chức xuyên biên giới được tạo ra, dựa trên tinh thần đoàn kết giữa các liên đoàn bóng đá độc lập tại từng nước châu Âu.

Không lâu sau phiên họp đầu tiên của UEFA diễn ra ở Vienna (Áo), Cúp C1 (ngày đó có tên European Cup), cũng ra đời. Sau đứa con tinh thần cúp C1, UEFA quyết định tổ chức thêm các giải quốc tế nữa ở tầm mức câu lạc bộ.

Cũng trong năm 1954, Inter City Fairs Cup được hình thành (đến năm 1971 được đổi tên thành UEFA Cup).

Đến năm 1960, UEFA Winners Cup được ra đời và đây được xem là giải đấu hạng 2 tại châu Âu khi đó.

Ngày ấy, xét về cấp độ các giải bóng đá cấp CLB ở châu Âu, European Cup là số 1 (cúp C1), UEFA Winners Cup là số 2 (Cúp C2) và UEFA Cup là số 3 (Cúp C3).

Có thể nói, ý tưởng về những giải đấu liên châu lục cho các câu lạc bộ lớn ở châu Âu đã manh nha từ lâu, từ những năm 1920-1930, nhưng chỉ tới lúc đó mới được triển khai.

UEFA Winners Cup bị khai tử

Kể từ khi thành lập vào năm 1960, trải qua 40 năm tồn tại và phát triển, đến mùa giải 1999/2000, UEFA Cup Winners’ Cup (Cúp C2) bị UEFA khai tử và sáp nhập vào UEFA Cup (cúp C3) làm một.

Rắc rối ở chỗ, LĐBĐ Châu Âu quyết định giữ tên gọi UEFA Cup cho giải đấu mới này, và như thế, UEFA Cup từ chỗ là cúp C3 trong giai đoạn trước năm 2000, giờ trở thành cúp C2 kể từ mùa bóng 2000 đến nay.

Đến năm 2009, UEFA Cup sau một thập kỷ bị lu mờ hoàn toàn bởi UEFA Champions League, giới chóp bu UEFA quyết định tái xây dựng thương hiệu của đấu trường hạng 2 này với tên gọi mới là UEFA Europa League, đi kèm những thay đổi lớn về thể thức thi đấu.

Do đó, ở thời điểm hiện tại, khi nhắc về Europa League hay Cúp C2 là gì, ta ngầm hiểu tiền thân của nó là giải đấu UEFA Cup ngày trước.

UEFA Cup ra đời như thế nào?

Như XoilacTV đã đề cập, UEFA Cup được thành lập vào năm 1971, nhưng trước đó nó đã được mang tên là Inter-Cities Fairs Cup (Cúp các hội chợ liên thành phố) từ năm 1954.

Ý tưởng thành lập cúp hội chợ ngày đó là của 3 người gồm Ernst Thornmen (người Thụy Sĩ), Sir Stanlay Rous (người Anh), và Ottorino Barrasi (người Ý).

Ngày 18/4/1955, Inter-Cities Fairs Cup chính thức được tổ chức với 10 câu lạc bộ lớn tại châu Âu tham dự, có những cái tên như Milan (Ý), Birmingham (Anh), Barcelona (Tây Ban Nha), Basel (Thụy Sĩ), Frankfurt (Tây Đức), Copenhagen (Đan Mạch),…

Giải đầu tiên của cúp hội chợ kéo dài tận… 3 năm (từ 1955 đến 1958) và đội chiến thắng là Barcelona. Sau mùa giải 1960, giải được UEFA tổ chức đều đặn thường niên và cuối cùng đổi tên thành UEFA Cup kể từ năm 1971.

Đến mùa bóng 2009 thì được chính đổi tên chính thức là UEFA Europa League, như chúng ta biết đến ngày nay.

Thể thức thi đấu Cúp C2 là gì cũng có nhiều sự thay đổi, theo đó trước năm 2004, giải được diễn ra theo thể thức knock-out loại trực tiếp. Sau đó, một vòng đấu bảng đã được thêm vào.

Còn với các trận chung kết, từ lần đầu tiên năm 1958 đến năm 1997, trận tranh cúp vô địch gồm 2 lượt đi và về (trừ các mùa bóng 1964 và 1965). Từ năm 1998, trận chung kết chỉ diễn ra một lượt trên sân đấu đã được UEFA chọn trước (giống thời điểm hiện tại).

Hình thức thi đấu Cúp C2 là gì?

Ở những mùa giải gần đây, cúp C2 được tổ chức từ vòng sơ loại, vòng loại thứ 1,2 và 3, đến vòng loại play-off, vòng bảng và giai đoạn đấu loại trực tiếp.

Vòng bảng

Sau vòng loại play-off, 32 cái tên sẽ góp mặt tại vòng bảng Europa League, chia thành 8 bảng, mỗi bảng 4 đội.

Các đội sẽ được UEFA phân hạng hạt giống trước khi bốc thăm chia bảng, cùng với đó các CLB tới từ cùng một liên đoàn sẽ không nằm chung bảng đấu. Giai đoạn vòng bảng thường sẽ bắt đầu từ tháng 9 đến tháng 12.

Ở vòng đấu bảng, mỗi đội sẽ đá tổng cộng 6 trận theo thể thức vòng tròn đi và về, đá 3 trận sân nhà và 3 trận sân khách. Hai đội đứng đầu mỗi bảng sẽ được đi tiếp vào vòng knock-out, còn hai đội cuối bảng hiển nhiên bị loại.

Vòng đấu loại trực tiếp

Sau khi xác định đầy đủ 16 cái tên đứng đầu 8 bảng đấu, Cúp C2 tiến vào vòng loại trực tiếp. Lúc này, sẽ có thêm 8 đội đứng thứ 3 từ vòng đấu bảng cúp C1 (Champions League) rơi xuống, tổng cộng là 24 đội.

Từ đây, UEFA sẽ bốc thăm tìm ra cặp đấu giữa 8 đội đứng nhì cúp C2 và 8 đội xếp thứ 3 cúp C1. 8 cái tên giành chiến thắng sẽ cùng 8 đội đứng nhất vòng bảng cúp C2 tiến vào vòng 1/8 (16 đội). Cứ thế đến vòng tứ kết, bán kết và chung kết.

Các trận đấu thuộc vòng knock-out sẽ diễn ra lượt đi và lượt về, ngoại trừ trận tranh vô địch. Luật bàn thắng trên sân khách sẽ không còn được áp dụng kể từ mùa bóng 2020/21. Trận chung kết sẽ được tổ chức trước trận chung kết cúp C1 10 ngày, thường là trong tháng 5.

Đôi nét về chiếc cúp vô địch C2

Chiếc cúp vinh danh nhà vô địch C2 được gọi là Coupe UEFA, hay đơn giản là “Cúp UEFA” (trùng tên giải đấu trước đây).

Chiếc cúp Coupe UEFA được ra mắt lần đầu tiên vào mùa giải 1971/72 và được chế tác bởi Silvio Gazzaniga, đồng tác giả của chiếc cúp FIFA World Cup.

Cúp C2 nặng khoảng 15kg, cao 67cm và có màu bạc. Cúp được tạo thành trên một cột đá cẩm thạch màu vàng, trong đó có một dải cờ của các quốc gia thành viên UEFA. Chiếc cúp được Gazzaniga điêu khắc cách điệu và được bao phủ bởi một phiến chạm nổi bằng tay.

Trước đây, khi Cúp C2 là gì còn mang tên UEFA Cup, những câu lạc bộ giành hattrick vô địch 3 mùa liên tiếp hoặc có lần thứ 5 lên ngôi tại giải đấu, họ sẽ được giữ chiếc cúp thật vĩnh viễn.

Tuy nhiên, theo các quy định mới kể từ mùa giải 2009, phiên bản real của Coupe UEFA vẫn được UEFA lưu giữ tại mọi thời điểm. Các nhà vô địch sẽ được trao một chiếc cúp phiên bản mô phỏng.

Còn các đội lên ngôi ba lần liên tiếp hoặc vô địch tổng cộng năm lần sẽ được nhận huy hiệu lưu niệm. Trong lịch sử, mới chỉ có duy nhất Sevilla là CLB có vinh dự được đeo huy hiệu lưu niệm, sau khi đạt được cả hai thành tích yêu cầu tiên quyết của UEFA.

Những đội bóng từng giành vô địch cúp C2

Tính tới hết mùa giải 2022/23, đã có tổng cộng 52 lần giải bóng đá Cúp C2 là gì được tổ chức. La Liga là giải vô địch quốc gia thành công nhất khi cho thấy sự vượt trội với 14 lần đăng quang, tiếp đến là các nền bóng đá tại Anh – Premier League (9 chức vô địch), Ý – Serie A (9), Đức – Bundesliga (7), Hà Lan – Eredivisie (4), BĐN – Liga Portugal (2),…

Câu lạc bộ vĩ đại nhất trong lịch sử sân chơi hạng 2 châu Âu chính là Sevilla với 7 lần xưng vương. Đội chủ sân Ramon Sanchez Pizjuan cũng chính là nhà đương kim vô địch của giải đấu, khi đánh bại AS Roma ở trận chung kết cúp C2 mùa giải năm ngoái.

Xếp ngay sau Sevilla là Liverpool với 3 lần đăng quang vào các năm 1973, 1976 và 2001. Trong thời hoàng kim thập niên 1970, The Kop gần như thống trị mọi giải đấu, họ giành tới 14 danh hiệu cả thảy trên mọi đấu trường, và 2 trong số đó là chức vô địch cúp C2.

Cũng có được 3 chức vô địch là hai ông lớn nước Ý, Juventus (1977, 1990, 1993) và Inter Milan (1991, 1994, 1998). Cả hai cùng có điểm chung là được dẫn dắt bởi HLV huyền thoại Trapattoni.

Với Juventus, ở mùa bóng 1993, trong lần thứ 2 Trapattoni ngồi trên ghế thuyền trưởng, Bà đầm già với nguồn cảm hứng mang tên Roberto Baggio đại thắng 6-1 trước Dortmund để lần thứ 3 vô địch.

Còn với Inter, đội hình gồm các huyền thoại Lothar Matthaus, Giuseppe Bergomi, Walter Zenga và Jurgen Klinsmann, dưới sự dẫn dắt của HLV Trapattoni lên ngôi vô địch vào năm 1991 khi đánh bại đồng hương Italia là AS Roma 2-1 sau 2 lượt trận chung kết.

Ngoài ra trong danh sách các đội bóng từng giành vô địch cúp C2 còn có Atletico Madrid (3 chức vô địch), Borussia Monchengladbach (2), Tottenham Hotspur (2), Feyenoord (2), Real Madrid (2), Parma (2), Porto (2), Chelsea (2), Eintracht Frankfurt (2), Ajax (1), Manchester United (1), Bayern Munich (1),…

Lời kết

Trên đây cũng chính là những thông thú vị về Cúp C2 là gì. Bạn nghĩ đội bóng nào sẽ trở thành tân vương của giải đấu 2023/24 năm nay, hãy để lại những ý kiến và dự đoán của mình ở dưới phần bình luận nhé.

Đừng quên tất cả trận đấu hấp dẫn nhất tại đấu trường UEFA Europa League mùa giải 2023/24 sẽ được phát sóng trực tiếp đầy đủ trên các nền tảng của Xôi Lạc TV. Còn bây giờ, xin phép chào tạm biệt và hẹn gặp lại ở những bài viết tiếp theo.